Ruimtelijk Perspectief Achterhoek

Landelijk gezien komen veel opgaven op ons af: de ruimte komt onder druk te staan. Ook in de Achterhoek moeten we plek vinden voor voldoende woningen én voor de energietransitie, waarbij we water en natuur herstellen en de landbouw verduurzamen. Tegelijk willen we de leefbaarheid van onze regio behouden.

Daarom werken we samen aan het Ruimtelijk Perspectief Achterhoek: een toekomstverhaal dat richting geeft aan hoe we de ruimte in onze regio de komende decennia willen gebruiken en ontwikkelen. Zo kunnen we het landschap dat we koesteren, goed doorgeven aan degenen die we koesteren.

Een doorkijk naar ons toekomstlandschap

Het Ruimtelijk Perspectief Achterhoek is een toekomstverhaal; een doorkijk voor de langere termijn, richting 2100. Het laat zien hoe we als regio onze kwaliteiten en kracht willen versterken en welke afwegingen daarbij horen. Niet alles kan, en niet alles kan overal. Het toekomstverhaal helpt ons koers te houden bij ruimtelijke keuzes over wonen, werken, natuur en bereikbaarheid.
Daarnaast biedt het houvast in de afstemming met provincie en Rijk over de richting van beleid dat invloed heeft op ons landschap.

Gezamenlijk ontwikkeld

Het Ruimtelijk Perspectief Achterhoek is in nauwe samenwerking tot stand gekomen met de acht gemeenten, waterschap Rijn en IJssel, maatschappelijke organisaties en ondernemers; onze 3O-samenwerking. Bestuurders daarvan werken samen in de Stuurgroep Ruimtelijk Perspectief Achterhoek. Provincie Gelderland neemt eveneens deel in de Stuurgroep vanuit haar regisseursrol in de ruimte. –> Lees hier het interview met Emmeke Gosselink, voorzitter van de stuurgroep en wethouder in gemeente Bronckhorst (het interview is uit 2022, bij de start van het traject).

Planning en proces

Actuele stappen
We zijn inmiddels in de eindfase beland en staan aan de vooravond van stap vijf, de besluitvorming.

• De komende periode behandelen alle acht gemeenteraden het Ruimtelijk Perspectief Achterhoek. Hen wordt gevraagd kennis te nemen van het Ruimtelijk Perspectief Achterhoek en de intentie uit te spreken om de komende jaren samen te werken aan de ruimtelijke opgaven in de Achterhoek. In dit verband vindt er op 12 november een regionale informerende raadsbijeenkomst plaats.
• Op 15 december staat het Ruimtelijk Perspectief Achterhoek (het toekomstverhaal 2100 en de handleiding), ter vaststelling op de agenda van de Achterhoek Raad met als doel om samen verder te bouwen een toekomstbestendige regio, waarin economische ontwikkeling, wonen, natuur en leefomgeving met elkaar in balans zijn.

Al gezette stappen
De stappen één tot en met vier van het proces doorliepen we al:

• Een contourenschets (vastgesteld op 16 december 2024) vormt de basis voor het stappenplan. Je vindt hier deze uitgebreide contourenschets en de samenvatting.
• In het begin van 2025 zijn bijeenkomsten bij de acht gemeenteraden georganiseerd, om hen verder te betrekken in de inhoud en het proces.
• In mei 2025 was er een regionale informatiebijeenkomst met raadsleden waarin vier toekomstscenario’s werden besproken om richting te zoeken voor het RPA. Zie hiervoor onderstaand filmpje en de link naar de vier scenario’s.
• In de zomer van 2025 was er een werkatelier/bijeenkomst met een jongerenpanel.
• Uit al deze stappen destilleerde bureau BVR een rode draad; het toekomstverhaal dat de gewenste ontwikkeling schetst, passend bij de Achterhoek.
• Afgelopen september gaf bureau BVR de Achterhoek Raad hiervan een update en deelde de status van het toekomstverhaal met daarin een aantal uitgangspunten en minimale richtinggevende uitspraken die voor de Achterhoek nodig zijn. Samen met de handleiding hoe dit toekomstverhaal te gebruiken, vormt dit het Ruimtelijk Perspectief Achterhoek.

Passend in de landelijke en provinciale ruimtepuzzels

De ruimte in Nederland wordt steeds intensiever gebruikt. Het Rijk en de provincies werken aan nieuwe kaders voor de ruimtelijke inrichting van het land voor de komende 20 tot 30 jaar, zoals de Nota Ruimte van de Rijksoverheid en de Ruimtelijke Arrangementen tussen provincie en Rijk. Daarin worden al bestaande afspraken, zoals de Woondeal, opgenomen.

Het Ruimtelijk Perspectief Achterhoek sluit hierop aan en brengt de regionale ambities in beeld. Zo leveren we als Achterhoek bouwstenen aan voor provinciale en landelijke keuzes over wonen, energie, landbouw, natuur en bereikbaarheid. Het perspectief helpt om de Achterhoek op een stevige en juiste wijze binnen deze bredere ‘ruimtepuzzel’ te positioneren.