Praktijkacademie Burgerproducties Achterhoek van start
Onder welke condities komen bewonersinitiatieven van de grond en welke rol is daarbij weggelegd voor de professional? Wat zijn de ‘do’s and dont’s’ voor mensen die ondersteunen, wat kan de overheid doen, wat kunnen bedrijven en maatschappelijke organisaties bijdragen? Is burgerproductiekracht een nieuwe vorm van participeren of juist niet? En in hoeverre is burgerproductiekracht nieuw? Of is het een al decennia lang bestaand fenomeen in een nieuw jasje? De Praktijkademie Burgerproducties Achterhoek combineert de reële en dagelijkse praktijk van Achterhoekse voorbeelden van burgerproducties met de essentie van een academie: “Een genootschap ter bevordering van studie en vorming”. Voorbeelden dichtbij huis worden op een podium gezet en besproken vanuit twee perspectieven: Wat kan ‘mijn’ dorp, stad, wijk hier aan hebben? En wat betekent dat dan voor mijn handelen?
Achterhoek Agenda 2020
Op 2 juli 2014 ondertekenden vele partijen een aangescherpte versie van de Achterhoek Agenda 2020, de Uitvoeringsagenda Achterhoek 2020. Hierin staan drie thema’s centraal: Werken, Wonen en Bereikbaarheid. Deze sluiten nauw aan bij wat er leeft onder de inwoners van de Achterhoek en bij initiatieven vanuit de samenleving. Daarbij werken we zowel top-down als bottom up. De Praktijkacademie is een onderdeel van de Uitvoeringsagenda.
Wat speelt er?
- Gemeenten, ontwikkelaars, instituties en corporaties sturen niet meer vanzelfsprekend de vernieuwing aan er ontstaat meer kracht vanuit de samenleving om zelf te ondernemen op tot voor kort logische overheidstaken.
- Er zijn veel voorbeelden van burgers en (lokale) ondernemers die van onderop initiatieven opzetten en gemeenten, zorginstellingen en woningcorporaties benaderen voor ondersteuning. Ook gevestigde partijen zoeken nieuwe coalities om hun doelen op een andere manier te bereiken. De eenheid zit in hun verscheidenheid: ze zijn allemaal uniek. Sterk gedreven door lokale omstandigheden en mogelijkheden, moeilijk in een richting te duwen, met grote verschillen in omvang en partijen die elk vanuit hun eigen motieven meedoen.
- Onderzoeker Bas Snoeker (Universiteit Utrecht) wist onlangs haarscherp neer te zetten dat gemeenten en andere organisaties dit soort processen onvoldoende benutten: “Maar gemeenten die graag meer initiatief van de burger willen hebben: let op! Zorg ervoor dat burgers uitgenodigd en uitgedaagd worden om zelf initiatief te nemen in hun leefomgeving. Houdt niet star vast aan regels en procedures, maar bepaal wat de belangrijkste principes voor de gemeente zijn. Werk vanuit deze principes, ondersteun de (potentiële) initiatiefnemer middels een intermediair en ervaar de energie en passie van de burger.” (http://ruimtevolk.nl/blog/gemeenten-benutten-kracht-bewonersinitiatieven-onvoldoende/)
En nu?
- Maatschappelijke opgaven worden steeds groter door de crisis , bezuinigingen, armoede en schuldenlast;
- Er komt steeds meer kracht uit zelforganisatie en burgerproducties;
- Stimuleren van burgerproducties is goed, maar niet voldoende. Hoe kunnen overheden en maatschappelijke instituties actiever worden in het uitnodigen en uitdagen van nieuw initiatief op maatschappelijke urgentie?
- Burgerproducties vraagt om een actieve verandering (en dus niet ‘op de handen gaan zitten’); er zijn nieuwe matches nodig tussen de investeringen vanuit de ‘leefwereld’ en de ‘systeemwereld’; er is een nieuwe organisatorische en financiële structuur nodig en nieuwe businessmodellen voor het vrijmaken van structurele subsidies;
- Er zijn al veel inspirerende voorbeelden in de Achterhoekse praktijk te vinden, maar de stap voor de komende jaren is om meer massa te maken en de aanpak structureler te maken.
Voor wie?
In de Praktijkacademie Burgerproducties Achterhoek komen gemeenten met burgerinitiatieven, zorgpartijen, winkeliersverenigingen, woningbouwcorporaties en andere maatschappelijke organisaties bijeen om te ontdekken hoe ze een ‘antenne’ voor burgerinitiatieven kunnen ontwikkelen en kennis kunnen nemen van de verschillende rollen die mogelijk zijn bij het bevorderen hiervan. Ook krijgen de deelnemers inzicht in hun eigen verandermogelijkheden.
Voorlopig gaat de Praktijkacademie Burgerproducties Achterhoek voor twee jaar van start.
De eerste bijeenkomst wordt gehouden op woensdag 15 oktober a.s. op een nader te bepalen locatie. Inschrijvers betalen (afhankelijk van het aantal deelnemers) € 750,- per jaar. Voor een eenvoudige lunch, koffie en thee etc. wordt gezorgd. Het maximum aantal deelnemers is 15, er zijn nog enkele plaatsen over.
Aanmelding kan nog tot uiterlijk 20 september aanstaande via Janine Geerse.
Opgaven
Tijdens iedere bijeenkomst staat een maatschappelijke opgave centraal. We zoeken inspiratie bij mensen die hiermee al concreet aan de slag zijn in hun dorp of wijk:
- De organisatie van de zorg door inwoners
- Cultuur als bindende veranderaar
- Gebiedsontwikkeling in wijk of dorp
- Het onderwijs anders organiseren
- Toerisme en recreatie: bron van nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen
- Armoede en het zoeken van nieuwe oplossingen daarvoor
- Sport als winnend voorbeeld
- Mobiliteit en vervoer
Bij elk van deze vraagstukken duiken we de Achterhoek in. Overal zijn in het klein en het groot al voorbeelden van energieke burgerproducties te vinden. Deelnemende gemeenten kunnen per onderwerpen een VIP meenemen: iemand uit hun eigen gemeente (bewoner, maatschappelijke instantie, vereniging,…) die ook zijn of haar tanden wil zetten in dit onderwerp.