Ruimtelijk Perspectief Achterhoek

Passend in de landelijke en provinciale ruimtepuzzels
Het Rijk heeft de 12 provincies aangewezen om de ruimtelijke opgaven uit te werken met de gemeenten, regio’s en waterschappen. Het gaat om een koers voor de komende 20 tot 30 jaar waarin bestaande afspraken opgenomen worden, zoals de Woondeal.

• Provincie Gelderland heeft in samenwerking met ons het ‘Regioarrangement Achterhoek’ opgesteld, waarin bestaand beleid op alle ruimtelijke opgaven is samengebracht en met een agenderend hoofdstuk richting de toekomst.
• Het regioarrangement is cyclisch van aard en wordt minimaal om de twee jaar geactualiseerd.
• Het regioarrangement Achterhoek vormt samen met de regioarrangementen van de andere 6 regio’s in Gelderland de basis voor een Gelders ‘ruimtelijk voorstel’ dat de Provincie aanbiedt bij het Rijk.
• De ruimtelijke voorstellen van de 12 provincies zijn de basis voor afspraken tussen Rijk en provincie over de ruimtelijke opgaven en landen in een ruimtelijk arrangement. De 12 ruimtelijke arrangementen in Nederland landen in de nieuwe nota Ruimte van het Rijk.

Meer informatie over de regioarrangementen is te vinden op de website van provincie Gelderland.

Planning en proces
We hebben sterke lijnen met provincie en Rijk. De val van het kabinet kan invloed hebben op de planning en aanpak. De opgaven zijn zodanig groot dat het Rijk een sterke rol blijft nemen. Tegelijkertijd werken we door aan het Achterhoekse verhaal (RPA) en brengen dat in waar nodig. De conceptversie van het Regioarrangement Achterhoek 1.0 ligt voor aan de zeven gemeenteraden in de Achterhoek in de periode september en oktober 2023. De Gedeputeerde Staten van provincie Gelderland nemen in december 2023 een beslissing over de zeven regioarrangementen van de provincie en over het ruimtelijk voorstel.

Vraag en antwoord

Waarom werkt de Achterhoek aan een ruimtelijk perspectief?
De ruimte in Nederland en dus ook die in de Achterhoek komt steeds verder onder druk. Net als de klimaatverandering die we willen tegengaan en waar we ons aan moeten aanpassen. Er komen nieuwe ruimtelijke keuzes: er is meer ruimte nodig voor natuur, voor kringlooplandbouw, voor duurzame energieopwekking, voor meer groen in bebouwd gebied, voor meer waterberging, voor wonen, werken en die functies die het leven aangenaam maken. Niet alles kan en niet alles kan overal. Keuzes die we nu maken, hebben invloed voor de lange termijn en daarom moeten we daar goed over nadenken en afwegingen maken.

Wie stuurt op wat al is gevormd en wat nog moet gebeuren?
Met alle landelijke ontwikkelingen en opgaven die op ons af zijn gekomen, heeft de Achterhoek Board in 2022 besloten om integraal de ruimtelijke plannen bijeen te brengen in het Ruimtelijk Perspectief Achterhoek (RPA) en de Stuurgroep RPA opgericht, zodat zo min mogelijk versnippering ontstaat en we opgaven bij elkaar brengen. Vanuit deze stuurgroep worden de provinciale en landelijke trajecten gevoed. De stuurgroep wordt ondersteund door een kernteam RPA waarin alle gemeenten, de regio en waterschap deelnemen, en waar nodig de provincie, zodat we optimaal afstemmen en samenwerken.

Hoe valt het Ruimtelijk Perspectief Achterhoek in landelijke en provinciale plannen?
Het Rijk en de provincie hebben in totaal ruim twintig programma’s lopen die sturing geven aan gebruik van de fysieke leefomgeving. De provincie kreeg hierin een regisserende rol toegewezen vanuit het Rijk. Vanuit de Achterhoek werken we met onze zeven gemeenten en het waterschap aan een perspectief voor de Achterhoek, waarbij we afstemmen met de provincie en input leveren voor de Gelderse aanpak, dat gebeurt op dit moment in de ontwikkeling van de regioarrangementen.

Wat is de planning van de provincie die een regisserende rol heeft in onze ruimtelijke puzzel?
De regioarrangementen van de zeven Gelderse regio’s vormen samen het ‘ruimtelijk voorstel’ vanuit provincie Gelderland richting het Rijk. Op de website van de provincie staat een schematische tijdlijn. Het ruimtelijk voorstel mondt uit in een ruimtelijk arrangement waarin afspraken tussen Rijk en provincie worden gemaakt over de ruimtelijke opgaven.

Wie hebben er aan het Regioarrangement Achterhoek gewerkt?
De gemeenten Aalten, Berkelland, Bronkhorst, Doetinchem, Oost-Gelre, Oude IJsselstreek, Winterswijk, het waterschap Rijn en IJssel, 8RHK ambassadeurs en provincie Gelderland.

Welke wensen heeft het Rijk in gebruik van onze ruimte?
Het Rijk heeft nationale doelen te realiseren zoals bijvoorbeeld het klimaatakkoord, de Vogel- en habitatrichtlijn, en de Kaderrichtlijn Water, maar ook in andere afspraken. Elke provincie moet daarin een bijdrage leveren, Gelderland dus ook. De Achterhoek is een van de zeven regio’s die haar bijdrage moet verwoorden en realiseren.

Het Rijk heeft dat onderverdeeld in drie perspectieven:
1.Landbouw en natuur – gaat ook over stikstof, water, bodem en klimaat
2.Ordenende netwerken voor energie en (circulaire) economie – gaat ook over energietransitie en infrastructuur duurzame industrie
3.Leefbare steden en regio’s – gaat onder andere over verstedelijking, woningbouw, MIRT (Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimte en Transport), werklocaties, groene leefomgeving.

Wat is de planning van het Rijk met deze ruimtelijke plannen?
Grofweg wil het Rijk in 2024 met een nieuwe nationale Nota Ruimte komen. Met de val van het kabinet is onduidelijk of deze planning gehaald zal worden. Wel is duidelijk dat de provincie een ‘ruimtelijk voorstel’ voor Gelderland naar het Rijk moet sturen, daarvoor gebruikt zij de regioarrangementen van de zeven regio’s die nu in ontwikkeling zijn. De Stuurgroep RPA levert de input vanuit de Achterhoek.

Wat betekent deze planvorming voor mij als inwoner, ondernemer of organisatie?
De keuzes die gemaakt worden, geven in grove lijnen weer waar onder andere wonen, werken en natuur voor de komende 30 jaar een plek krijgen. Dit raakt ons dus allemaal. We werken van grove planvorming naar fijn. Meer informatie volgt op deze webpagina en in bijeenkomsten die we organiseren voor onze fysieke ruimte.

Hoe kan ik het proces volgen of bijwonen?
Een paar keer per jaar vergadert de Achterhoek Raad. Voorafgaand aan de Achterhoek  Raad worden mogelijk regionale informatiebijeenkomsten georganiseerd. Dat is nog in ontwikkeling. De vergaderkalender van de Achterhoek Raad is te vinden op: Achterhoek Raad – 8RHK ambassadeurs.