‘We moeten niet harder werken, maar slimmer bouwen’
Achter de schermen met Jan Veuger over de Regio Deal projecten Datagedreven Woningbouw en AI als Versneller
De Achterhoek staat voor een flinke klus: genoeg passende woningen bouwen én de manier waarop we plannen maken verbeteren. Jan Veuger, senior adviseur Wonen en Volkshuisvesting bij de gemeente Aalten, werkt daar dagelijks aan. Vanuit zijn rol is hij heeft hij het idee opgevat om op basis van een behoefte en is initiatiefnemer van de twee Regio Deal-projecten: Datagedreven Woningbouw en AI als Versneller. We spraken hem over wat deze projecten de regio moeten opleveren.
Vooruitkijken met betere informatie
Volgens Jan is het tijd dat de Achterhoek veel sterker leunt op goede data. “We kunnen niet blijven afgaan op wat we ooit hebben afgesproken, wat de historie is of wat we denken dat er speelt”, legt hij uit. “We hebben gewoon scherp nodig: waar, wanneer en wat er gebouwd moet worden en dat wil je baseren op aantoonbare en geborgde feiten.”
De opgave is groot. De regio heeft in de Woondeal 1.1. afgesproken de komende tien jaar 15.110 woningen te bouwen. Dat vraagt inzicht in demografie, woonbewegingen, doorstroom en druk op de markt naar de toekomst toe. Dit wordt ook wel forecasting genoemd. Dit is het voorspellen van toekomstige ontwikkelingen of vraag in de markt.
Het project Datagedreven Woningbouw richt zich daarom op een dashboard dat al deze informatie samenbrengt. Niet als doel op zich, maar om gesprekken tussen gemeenten, corporaties en marktpartijen te verbeteren. “Er zijn zoveel databronnen,” zegt Jan. “Het helpt als we één beeld hebben waar iedereen mee werkt gebaseerd op al die databronnen.”
Dat helpt ook om beelden te nuanceren. “Er wordt weleens gezegd dat we vooral voor de Randstad bouwen. Maar uit de cijfers blijkt dat de meeste verhuizingen gewoon binnen de regio plaatsvinden. Dergelijke informatie is van evident belang en om goed bij te houden naar de toekomst toe,.”
AI in de bouw: tijd winnen waar het kan
Naast data werkt Jan aan een project dat moet helpen om processen te versnellen.
“Een vergunningstraject kan soms jaren duren. Dat ligt niet altijd aan mensen of aan regels, maar aan de hoeveelheid werk die erbij komt kijken. AI kan bepaalde stappen sneller en nog zorgvuldiger maken.”
Het gaat volgens hem niet om grote beloften, maar om concrete verbeteringen: automatische controles, slimmere dossiervorming, sneller inzicht in afwijkingen. “Als je van een paar jaar naar één jaar kunt, dan maak je echt verschil. Je hoeft het proces niet opnieuw uit te vinden, maar je kunt het wel ondersteunen.”
Daarom draaien er al de eerste pilots in Aalten en Ruurlo: “Twee gemeenten, twee projecten. Zo kun je vergelijken en leren. En we kijken verder, zoals naar wonen boven winkels. Dat is complex, maar juist daar kan AI iets bijdragen.”
Aan de slag, niet eindeloos verkennen
Jan is duidelijk over de manier van werken: “Het gaat mij erom dat we voortgang maken. Niet eerst jaren onderzoeken, stapels papier, maar beginnen, testen en bijsturen. Voor de zomer wil ik de eerste resultaten laten zien. Gewoon dingen die we direct kunnen gebruiken.”
Die aanpak maakt het volgens hem ook makkelijker om later op te schalen.
“Als het werkt, kun je het zo meenemen naar andere gemeenten en andere belanghebbenden. Dat is het mooie van klein en concreet beginnen.”
Samen dingen voor elkaar krijgen
Beide projecten steunen op samenwerking. Gemeenten, corporaties, marktpartijen, onderwijsinstellingen en de provincie trekken samen op. Jan benadrukt dat die gezamenlijke basis nodig is: “We moeten het niet moeilijker maken dan het is. Als iedereen dezelfde informatie gebruikt en aan dezelfde doelen werkt, kom je sneller vooruit.”
Tot slot wijst Jan op het grotere plaatje. De manier waarop mensen wonen en werken verandert snel: digitalisering, demografie, nieuwe woonvormen. “Je kunt niet precies voorspellen hoe het wordt, maar je kunt wel voorbereid zijn. Dat is wat we proberen met deze projecten.”