Herbestemmen als gebiedsopgave
Op 24 juni vond tijdens de Internationale Architectuur Biennale in Rotterdam het symposium ‘Herbestemmen als gebiedsopgave’ plaats. Centraal stonden de drie casestudies die zijn uitgevoerd in Den Haag, Dordrecht en de Achterhoek. Dit in opdracht van Atelier Making Project van het Ministerie van Infrastructuur & Milieu.
“Leegstand is geen tijdelijk fenomeen”, zo startte Hans Tijl, directeur Ruimtelijke Ontwikkeling bij het Ministerie van I&M, het symposium. Een aantal conclusies die tijdens het symposium getrokken werd:
- De omvang van de herbestemmingopgave is zo groot dat een gebiedsgerichte aanpak (zeker ook in de Achterhoek) wenselijk is.
- Het schakelen tussen verschillende schaalniveaus is daarbij van belang.
- Het thema staat nog te weinig op de politieke agenda; het verhaal moet verder verteld worden.
Drie teams hebben de afgelopen maanden in de pilotgebieden samen met lokale partijen gewerkt aan een gebiedsgerichte aanpak. In de Achterhoek is het team van Karres & Brands aan de slag gegaan. Marco Broekman lichtte namens dit team hun aanpak toe met een presentatie en benadrukte dat de transitie waarin de Achterhoek verkeert, breder is dan alleen krimp. Als het gaat om leegkomend vastgoed, dan staat het gebied voor een enorme opgave.
Eigenlijk zijn er drie opties voor leegstaand vastgoed:
1. Herbestemmen
2. Vrijgeven & experimenteren
3. Slopen
‘Van herbestemming naar 100% doorbestemming’. Dat is eigenlijk de opgave waar de Achterhoek voor staat, aldus team Karres & Brands. Waar je in andere (groei)gebieden nog elk leeg gebouw een nieuwe bestemming kan geven, is dat in de Achterhoek niet echt het geval. Er is simpelweg te veel aanbod bij een te geringe vraag. Aan sloop valt dan ook niet te ontkomen, maar tegenwoordig worden ook sloopmaterialen steeds vaker hergebruikt. Hier is een nieuwe markt in te ontdekken en daarom is het belangrijk niet alleen gebiedsgericht, maar ook ketengericht te werken.
Er zullen uiteindelijk keuzes gemaakt moeten worden waar je wat doet. Waar is herbestemming mogelijk, waar bied je experimenteerruimte (aan bijvoorbeeld inwoners) en waar is sloop de beste optie? Een belangrijke bijkomende vraag is met welke financiële middelen dit toegepast kan worden. Om te komen tot dit soort keuzes zijn regionale samenwerking en lokaal maatwerk essentieel.