Experimenteren met vernieuwende aanpak bevolkingsdaling
Na twee succesvolle experimenteerrondes bevolkingsdaling ondersteunt Platform31 zeven nieuwe experimenten, verspreid over vijf provincies. De experimenthouders gaan aan de slag met nieuwe concepten, maar ook met bekende, taaie vraagstukken zoals het realiseren van goede huisvesting voor ouderen (Achterhoek), het versterken van de grensoverschrijdende onderwijs- en arbeidsmarkt (Oost-Groningen) en het toekomstbestendig organiseren van de zorg (Oost-Drenthe).
In de Achterhoek is er qua herbestemming het project Het Weerdje een tweede jeugd, waarbij de eigenaar van het woonzorgcentrum in Doetinchem, woningcorporatie Habion, met medewerking van zorgorganisatie Sensire onderzoekt of en hoe dit gebouw ook in de toekomst aantrekkelijk kan blijven voor bewoners en de stad als geheel.
Sinds 2008 experimenteert Platform31 met de aanpak van bevolkingsdaling. Toen was het onderwerp nieuw: afgezien van een select gezelschap demografen had bijna niemand aandacht voor het feit dat de vergrijzing zich aan de randen van Nederland sneller voltrok dan in de Randstad. En dat bevolkingsdaling negatieve ontwikkelingen teweegbracht, zoals leegstand en onverkoopbare woningen, het verdwijnen van winkels en werkgelegenheid en het opheffen van buslijnen, wilden lokale overheden en burgers toen liever niet weten.
Twee experimentrondes later is krimp al lang geen taboe meer. In de eerste ronde waren het vooral gemeenten en woningcorporaties die oplossingen zochten voor de nieuwe realiteit van dalende vraag naar woningen en voorzieningen. In de tweede ronde verschoof het accent naar initiatieven van burgers en ondernemers om de leefbaarheid van hun buurt of woonomgeving op peil te houden. Lokaal zijn dus veel partijen druk doende om te anticiperen op de afnemende bevolking.
Toch ligt er nog niet op alle krimpvragen een passend antwoord klaar. Vormt een gezamenlijke grondbank de sleutel tot verdunning en kwaliteitsverbetering van woonwijken? Kan de zelfrijdende auto bijdragen aan de leefbaarheid van krimpend platteland? Hoe kunnen cultuurhistorische gebouwen worden hergebruikt voor maatschappelijke functies? Samen met het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) selecteerden we zeven veelbelovende projecten voor de derde ronde. De experimenten lopen tot begin 2019.
Projecten derde ronde experimenten bevolkingsdaling
- Exploitatiefonds Waarde voor Cultureel Erfgoed (Zuid Limburg)
- Grensoverschrijdend kennis- en informatiecentrum en –platform (Oost Groningen)
- Herontwikkeling Rolduckerveld Kerkrade (Parkstad Limburg)
- Huisartsensamenwerkingsverband Coevorden-Dalen (Drenthe)
- Tweede jeugd voor Het Weerdje, Doetinchem (de Achterhoek)
- Verdienmodel gebiedscoöperatie Zuidwest Drenthe (Drenthe)
- Vervoersvragen oplossen in krimpgebieden door inzet van autonoom vervoer (Noordoost Friesland)
Bron: Platform31