Grensoverschrijdende discussie over ons toekomstlandschap – In Regioatelier 2 Eo Wijersprijsvraag
25 mei heeft het derde team* dat meedingt voor de Achterhoek in de Eo Wijersprijsvraag het tweede Regioatelier georganiseerd. Het Regioatelier is een element in de prestigieuze Nederlandse prijsvraag onder landschapsarchitecten om input op te halen uit de regio.
Team ‘Naoberschap met grensoverschrijdende blik’ kwam bijeen omringd door het mooie Winterswijkse groen en water; op de locatie van De Gulle Smid. Winterswijk is één van de hoeken van de driehoek waar met het ontwerp van dit team op wordt ingezoomd (gebied Winterswijk, Groenlo, Vreden). Lees hier over de twee andere teams die 11 mei hun tweede Regioatelier organiseerden.
*De drie ontwerpteams die geselecteerd zijn (door een landelijke jury uit maar liefst 9 inzendingen voor de Achterhoek) zijn:
– Operatie Landschap
– Aardkundig Fundamentalisme
– Naoberschap met een grensoverschrijdende blik
Vind hier de ontwerpen.
“Denk de grens weg, dat is tot nu toe een heel prettig beeld.”
Bart Aptroot van One Architecture presenteerde aan een brede groep meedenkende Achterhoekse experts het plan. Ook nu bleek weer dat de enorme bak aan landschapskennis van buitenaf – in dit team zitten architecten uit heel Nederland tot aan New York – de discussie over hoe ons landschap klaar te maken voor de toekomst constructief voedt. “Denk de grens weg, dat is tot nu toe een heel prettig beeld. Het is heel logisch om geen landsgrens aan te geven in het gebied, als we uitgaan van water- en bodemsturend ons land bewonen en gebruiken (het thema van deze prijsvraageditie). Als we het hebben over grenzen, is de grens van wat de natuur aankan absoluut bereikt in het huidige landbouwsysteem. De winst van het Achterhoekse landschap, vloeit weg naar andere delen; alles wat het land en het water te brengen heeft. Hoe kunnen we in kleinere schaal toe naar een gesloten kringloop? Stapsgewijs, waarbij we met onze kaarten een toekomstbeeld schetsen waar we naartoe moeten.”
Zo schetsen de architecten dat het tijd is voor nieuwe gewassen en nieuwe plekken voor woningbouw. “Je kunt niet in één keer naar een eindbeeld toe van waar alles logisch past volgens de bodemstructuur. Maar we kunnen het landschap wel vast voorbereiden. Bijvoorbeeld door nieuwe vezelrijke gewassen die minder water nodig hebben (zoals hennep en vlas) op plekken te telen waar je natuur later meer kan laten uitgroeien. Door kleine vlekjes te maken naast hoofdwegen en buiten de beekdalen die onbelast moeten blijven, op minder vruchtbaar gebied, om in de toekomst nieuwe ontwikkelingen te laten groeien.”
“Het naoberschap is meer dan de plantjes van de buren water geven als ze op vakantie zijn, het gaat om samen zorgen voor ons landschap waarvan we samen de vruchten plukken. Het eigenaarschap nu claimen voor de regio, voordat de markt het doet is een unieke kans.”
Eén van de deelnemers gaf als reactie op de bijeenkomst: “Ik vind het mooi dat, hoe ver we dan ook in de toekomst kijken van waar we naartoe moeten, jullie toch met kaartbeeld al kunnen laten zien waar we zaken moeten concentreren in de Achterhoek en waar juist niet. Het lijkt bijvoorbeeld logisch om woningbouw te plakken aan bestaande dorpen, maar jullie verhaal bij de kaart laat duidelijk zien dat het meer gespreid moet in kleine buurten. We staan voor een verandering en daar ben ik voor.” In de zaal werd de verantwoordelijkheid voor het landschap goed gedeeld met elkaar, op naar nog meer ambassadeurs en op naar de finale!
Halverwege juni moeten de drie ontwerpteams hun ontwerp in definitieve status inleveren bij de jury. Op 25 september is de regiofinale in de Achterhoek waarin bekend wordt gemaakt wie van de drie teams doorgaat naar de landelijke finale (12 oktober in Rotterdam), waar ook drie andere regio’s meedingen naar de landelijke prijs.
