Zorg straks kernactiviteit Achterhoekse gemeenten
Maandag 19 november vond in het gemeentehuis van Bronckhorst de tweede van een viertal thema-avonden plaats in het kader van een Achterhoekse leerkring. Doel is gemeenteraadsleden en Gelderse Statenleden met de hulp van deskundigen bij te praten over de gevolgen van de bevolkingsontwikkeling in de Achterhoek. Ditmaal stond anticiperen op de zorgvraag van de toekomst in grotere en kleinere kernen op de agenda. Dat Bronckhorst met zijn vierenveertig grotere en kleinere kernen als locatie was gekozen is dan ook niet toevallig. Er waren ruim zestig geïnteresseerde deelnemers aanwezig, voornamelijk raadsleden van de acht Achterhoekse gemeenten.
Nico Dam van bureau HHM, gespecialiseerd in vernieuwing van langdurige zorg en maatschappelijke ondersteuning, vertelde dat zorg straks de kernactiviteit wordt van gemeenten. Nu beslaat zorg een kwart van de gemeentebegroting, in de komende jaren meer dan de helft. Het aantal zorgbehoevenden verdubbelt in de komende twintig jaar, terwijl het aantal werkenden halveert. Veertig procent van de Achterhoekse huisartsen gaat voor 2020 met pensioen en deze regio kent meer dan vijftig procent eigen woningbezit waarvan een relatief groot gedeelte nog niet levensloopbestendig is. “Dit zijn zorgelijke ontwikkelingen waar tijdig op geanticipeerd moet worden om niet in de klassieke reactie van gemeenten van krimp in kramp te schieten”, aldus Dam. Hij hield een pleidooi om de ontwikkelingen als uitdaging te benaderen en tijdig te kantelen. Hierbij heeft de Achterhoek een belangrijke kracht in huis, namelijk het naoberschap.
Fenna Bolding van STAMM CMO, kenniscentrum en adviesbureau voor de sociale sector, gaf als boodschap mee: “Neem krimp voor wat het is en doe er je voordeel mee. Het is inderdaad zo dat de zorgvraag toeneemt en het zorgaanbod afneemt, maar ouderen zelf bieden ook meer kansen. Ze leven langer, zijn langer gezond, maken gebruik van nieuwe technologieën en kunnen gebruik maken van hun kracht in plaats van klacht.” In Drenthe draait op dit moment een experiment in de twee plattelandsgemeenten Aa en Hunze en Borger-Odoorn waarbij kwetsbare inwoners zo lang mogelijk thuis wonen door de eerstelijnszorg zo lang mogelijk in te schakelen. Marktwerking vormt vaak een belemmering voor efficiëntie. Door afspraken over slimme combinaties te maken in bijvoorbeeld nachtzorg, wordt voorkomen dat drie zorgverleners van drie verschillende organisaties achter elkaar aan rijden naar hetzelfde dorp voor het bieden van zorg.
De aanwezigen discussieerden aan de hand van twee stellingen over het thema en gaven reacties, zoals: “We hebben nu in twee keer een kwartier gehoord waar we al geruime tijd over aan het nadenken zijn. Laten we ophouden met nadenken en aan de slag gaan!” Zorg kan in de toekomst alleen succesvol zijn door over grenzen heen te gaan; de grenzen van gemeente, organisatie en beleid.
Muzikant Bart Kiers verwoordde in twee liedjes zijn indrukken van de avond en eindigde er één met de zin: “De agenda 2020, we gaan terug in de tijd. Olderwets veur elkander zorgen, dat gaat werken. Geheid!”
Het ministerie van Binnenlandse Zaken organiseert deze leerkring samen met de provincie Gelderland en de Regio Achterhoek in het kader van de Achterhoek Agenda 2020.
Bekijk hieronder een video en muzikale samenvatting van de bijeenkomst en download de vertoonde presentaties:
Presentatie Nico Dam, bureau HHM
Presentatie Fenna Bolding, STAMM CMO