Vijf jaar 8RHK, tien ambassadeurs vertellen. Als zesde: Els Birkenhäger
Ruim tweehonderd Achterhoekers zijn sinds 2018 verbonden in een groot netwerk: 8RHK ambassadeurs. Wie zijn zij, waar staan zij voor, hoe kijken zij aan tegen de samenwerking die nu vijf jaar draait? Waar worden ze blij van (of juist niet), wat zijn hun ambities en wie geven zij een pluim? In aanloop naar het jubileumcongres op 27 september zoomen we in op tien ambassadeurs, sommigen van het eerste uur, anderen pas net gestart. Deze keer: Els Birkenhäger, lid van de Achterhoek Board en van de thematafel Wonen & Vastgoed sinds 2019.
Els Birkenhäger (47) is directeur-bestuurder van Sité Woondiensten, een grote woningcorporatie met woningen in Doetinchem en Bronckhorst. Al ruim honderd jaar verhuurt SWD woningen, garages en bedrijfsruimten tegen een betaalbare prijs. Onderhoud en zeker ook verduurzaming hebben daarbij continu de aandacht.
Belangrijkste persoonlijke waarden:
“Voorleven van je idealen en daarmee zichtbaar maken waar je voor staat. Zo vindt Sité persoonlijk contact met haar huurders belangrijk en daarom bel ik soms ook zelf met huurders. Ten tweede: regionaal partnerschap zoals wij dat nu kennen, vind ik een must. Ten derde: denken & doen. Die zijn allebei even belangrijk.”
Dit doe ik het liefst in mijn vrije tijd:
“Hardlopen en wandelen in het gebied van Natuurmonumenten dat grenst aan onze woonwijk. Ik houd van vogels. Deze dagen kijk ik of de jonge spechten al zijn uitgevlogen.”
Hier word ik blij van:
“Ik ben een optimist en snel blij, ook met kleine dingen. Vooral samen lachen vind ik belangrijk.”
Hierbij knars ik met mijn tanden:
“Mensen zonder humor of zelfreflectie, die zichzelf en hun status te serieus nemen. En mensen die vooral beren op de weg zien.”
Wat is voor jou het grootste succes van de samenwerking?
“Vraag ondernemers, organisaties en overheid ‘waartoe ben je op aarde’, en je krijgt drie totaal verschillende antwoorden. Door 8RHK ambassadeurs hebben deze groepen – met elk hun eigen perspectief, doelen en werkwijze – elkaar écht leren kennen. Alleen zo kan samenwerking vruchtbaar zijn. Ook voor mij, als vertegenwoordiger van de maatschappelijke organisaties, is dit samenkomen van culturen nog steeds verrijkend. Zo ben ik ondernemers meer gaan waarderen; zij zien kansen, nemen risico’s, spreken zich duidelijk uit. Met als leidraad: wat levert iets op?
Wat de overheid op haar beurt heel goed doet, is het organiseren van een positief-kritische blik op onszelf door het invliegen van expertise, zoals gebeurt bij de Achterhoek Monitor. Ook de Achterhoek Raad is steeds beter in haar rol gekomen, waardoor we nu als Board echte debatten zien en daaraan kunnen bijdragen, in plaats van het pingpongen met meningen.”
“Het ‘waartoe ben ik op aarde’ van de ander begrijpen, is mooi en belangrijk. Pas dan kun je duurzaam samenwerken.“
En een specifiek succes?
“In het begin waren we flink zoekende met onze thematafel. En als je nu kijkt: we hebben samen een dijk van een brede en regionale Woonagenda gemaakt. Belangrijkste uitgangspunt is een passende woning voor iedereen – met veel oog voor zorg, verduurzaming en betaalbaarheid. De thematafel functioneert prima; de verschillende standpunten van wethouders, corporaties, makelaars en bouwondernemers blijken uiteindelijk best verenigbaar te zijn. Als je maar in gesprek blijft en doorzet!
Om de enorme opgave van elfduizend woningen bijbouwen in de Achterhoek in goede banen te leiden, is binnen de tafel een brede denktank ‘Van Dromen naar Doen’ gestart. Een heel belangrijk aandachtspunt is wat mij betreft: waar ga je die woningen neerzetten? In ieder geval daar waar de mensen willen wonen. Nu maar ook straks. En zonder het kleinschalige karakter van de hele Achterhoek aan te tasten. Dat is namelijk helemaal niet nodig en zeker niet gewenst.”
Welk cijfer geef jij de samenwerking?
“Een heel dikke acht!”
Wat zijn de verdere ambities van de Thematafel? En van de Board?
“Een spannende opgave waar de Achterhoek nu samen met de provincie volop aan werkt, is de inrichting van de ruimte voor de komende twintig tot dertig jaar; het zogenaamde regioarrangement. Een gecompliceerde puzzel, gezien alle opgaven op het gebied van water, landbouw, economie en wonen. Dat zal om stevig richting geven en besluiten vragen. Ik hoop dat de Board hierop zoveel mogelijk regie houdt.
De Eo-Wijersprijsvraag kan hiervoor belangrijke input leveren – en dit zouden we voor meer thema’s zo kunnen organiseren. Betrek de frisse blik van buitenstaanders bij je uitdagingen en plannen. Je hoeft niet alles zelf te bedenken. Sowieso zou het goed zijn als we iets meer over onze grenzen kijken en daar inspiratie opdoen.
Voor ‘mijn’ Thematafel Wonen & Vastgoed zie ik nog uitdagingen om een omslag te maken door particulieren ertoe te bewegen meer te verduurzamen. Daarnaast ligt er het vraagstuk hoe we wonen, welzijn en zorg slim en toekomstgericht aan elkaar knopen of in elk geval vanuit alle betrokkenen dezelfde kant op koersen. De urgentie daarop is nog onvoldoende voelbaar aan de thematafel. Zo’n werkwijze als bij de Eo-Wijersprijsvraag zou ons hierbij echt iets kunnen brengen.”
Waar zitten volgens jou valkuilen voor deze samenwerking?
“Vooral als het spannend wordt, is er de neiging om lokaal en ‘what’s in it for me’ te gaan denken. Juist dan is het zaak om het grotere, Achterhoekse belang centraal te stellen en niet de eigen achterban. Bijvoorbeeld als het gaat om de vraag waar de nieuwe woningen moeten komen. Het zou mooi zijn als we samen beter nadenken over welke type woningen voor wie, waar het beste kunnen landen en niet alle doelgroepen tevreden willen stellen binnen de eigen gemeentegrenzen.
In het begin dacht ik nog dat zes thematafels te veel zou zijn; maar de ervaring leert dat het juist heel goed gaat. Sterker nog, de thema’s vullen elkaar juist heel mooi aan. Vanuit de Board vraagt dat trouwens wel alert te zijn op de verbindingen.”
Stel: 8RHK ambassadeurs is een huis en jij mag het verbouwen …
“Ons huis heeft een stevige fundering. Wel zou ik wat meer flexibiliteit willen inbouwen; soms heb je ‘tijdelijke woonruimte’ nodig voordat je klakkeloos met iets aan de slag gaat. Om beter te onderzoeken wat onze acties opleveren voor de inwoners pleit ik voor meer reflectieruimte in ons huis.”
Welke 8RHK ambassadeurs geef jij een pluim?
“Dat zijn de ondernemers aan onze thematafel: Bas Hommelink, Ben Groot Roessink, Hans van de Guchte, Marleen Mokkink, Rob Spikker en Wendy Verlaan. Zij komen al jaren trouw naar onze vergaderingen. Ook al gaat het ze vaak te langzaam of maken we (organisaties en overheden) het soms ingewikkeld. Ondanks dat blijven ze zich belangeloos inzetten.”
Lees ook de interviews met Anne Groot Zevert (8RHK Raad), Mirjam Koster-Wentink (8RHK Board), Marianne Besselink (algemeen bestuur Regio Achterhoek), Arthur Jansen (8RHK Board) en Karin Klein Lebbink (lid Achterhoek Raad).